ΠΟΡΤΑΡΙΑ - ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΓΚΡΑΣ (ΕΠΙΜΕΤΡΟ 1) 13

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

1. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΑΡΙΑ

Η Εκπαίδευση στην Πορταριά, στα πρώϊμα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όπως και στην προηγουμένη υστεροβυζαντινή περίοδο παρέχεται από τα μοναστηριακά συγκροτήματα της περιοχής. Δεν έχουμε ακριβή στοιχεία, φαίνεται όμως ότι ακολουθείται κι εδώ το πρότυπο της Εκπαίδευσης που ίσχυε για ολόκληρη την Ελλάδα: «Σχολείο κοινών γραμμάτων» συντηρούμενο από την δημογεροντία και στεγασμένο, τις περισσότερες φορές, σε εκκλησία ή μοναστήρι. Αυτά σε καιρούς μάλλον σκοτεινούς, στα μέσα περίπου του 16ου αιώνα.
Ένα τέτοιο σχολείο βέβαια δεν μπορούσε να λειτουργεί διαρκώς ούτε να παρέχει οργανωμένη Παιδεία στα ελληνόπουλα. Τα παιδιά μάθαιναν ανάγνωση, γραφή και αριθμητική με βοηθήματα τα Εκκλησιαστικά βιβλία (Οκτωήχι, Ψαλτήρι, Αγία Γραφή).
Γραπτή αναφορά στην Εκπαίδευση της περιοχής έχουμε πολύ αργότερα, στον 18ο αιώνα, με την εμπορική ακμή της Πορταριάς.
Τότε εμφανίζεται το όνομα του Ιωακείμ, «κλεινού ρήτορος», όπως ο αναφέρει Σκιαθίτης Επιφάνιος Δημητριάδος:
«Τω όγδοω (1778) ήλαυνον εις Πορταρίαν
Ιωακείμ προς ρήτορα κλείνον λίαν
Παρ’ ω εδιδάχθην την λογικήν Δαμόδου
Γυμνασμάτων άλλα τε, ρητορικής τε εν μέρει.

Ο πατροΚοσμάς στην Πορταριά.
Το τετράστιχο μάλλον φανερώνει την ύπαρξη σχολείου κοινών γραμμάτων.
Ο Ουίλλιαμ Λήκ, ο γνωστός Άγγλος περιηγητής, καταγράφει την ύπαρξη σχολείου στην Πορταριά το 1809: «Υπάρχουν τώρα πέντε σχολεία στο Πήλιο για την διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας: στη Μακρινίτσα, Δράκεια, Πορταριά, Ζαγορά, Μηλιές» Το ίδιο επισημαίνει την ίδια εποχή και ο Αργύρης Φιλιππίδης.
Κατά την γνώμη μας θα ‘πρεπε να καταχωρηθεί εδώ και ένα απόσπασμα από το κείμενο ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΑ ΠΕΡΑΣΜΕΝΑ του μακαριστού π. Τιμόθεου Χρήστου, στην Εφημερίδα ΠΟΡΤΑΡΙΑ (φ. 5 Απρίλης 1992). Περισώζει μια σχετική προφορική παράδοση που οι νεώτεροι αγνοούμε.
Γράφει ο παπα Τιμόθεος μεταξύ άλλων : «…Η εφημερίδα θα ΄πρεπε να βγεί προ είκοσι ετών τουλάχιστον όταν ζούσαν οι γεροντότεροι που ήσαν φορτωμένοι με αναμνήσεις του παρελθόντος. Ο μακαρίτης ο απόστρατος κ. Βάσος γνώριζε πολλά ιστορικά για την Πορταριά. Μου είχε πεί πως από την Πορταριά είχε περάσει και ο πάτερ Κοσμάς ο Αιτωλός και μίλησε προφητικά πάνω σε μια ξύλινη εξέδρα, μ’ ένα πελώριο σταυρό που ήταν στημένη στον Κάραβο που είναι ο καταρράχτης, έναντι του σπιτιού του Παπαγιάννη. Εκεί είχε επαναλάβει τις προφητείες: Πως θα ‘ρθει καιρός που ο διάβολος θα μπεί σε ένα κουτί (τηλεόραση) και οι άνθρωποι θα πετάνε σαν τα πουλιά (αεροπλάνα) …».
Αν λοιπόν πέρασε ο πατροΚοσμάς από την Πορταριά, είναι σίγουρο πως το πρώτο που θα φρόντισε θα ήταν η δημιουργία σχολείου για τα παιδιά της περιοχής. Είχε την δύναμη και την ευλογία να υλοποιεί τις προτάσεις που έκανε στους σκλαβωμένους έλληνες.

Γραμματοδιδασκαλεία – αληλοδιδακτικά
Από τα μέσα του 19ου αιώνα αρχίζουν να δημιουργούνται σ’ όλα τα χωριά του Πηλίου σχολεία, κυρίως της κατώτερης βαθμίδας, με τη βοήθεια της δημογεροντίας αλλά περισσότερο των ξενιτεμένων δωρητών. Τα σχολεία αυτά είναι είτε «κοινά», γνωστότερα ως «γραμματοδιδασκαλεία», είτε αλληλοδιδακτικά.
Γράφει για τα πρώτα ο διευθυντής των δημοτικών σχολείων στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα Ιω. Κοκκώνης:
«Εις τα των κοινών γραμμάτων σχολεία παραδίδεται μόνον ξηρά η ανάγνωσις είς τα οκτοηχοψάλτηρα κατά την παλαιάν εκείνην μέθοδον. Δι αυτής, αφ’ ού 5-6 ολόκληρα της ζωής των έτη κατατρίψωσιν οι παίδες, δεν δύνανται ουδ’ αυτό το αναγινώσκειν να μάθωσι, πολύ δε πλέον ν’ αποκτήσωσιν καμμίαν άλλην ιδέαν εκ των χρησίμων εις τον κοινωνικόν βίον μαθημάτων».
Και ήταν φυσικό κάτι τέτοιο, δεδομένου ότι στόχος των μοναχών ήταν κυρίως να κατηχήσουν. Οι ίδιοι άλλωστε, κατά κανόνα, ήσαν αμέτοχοι της θύραθεν παιδείας. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ανάμεσα τους δεν υπήρχαν εκπληκτικά μορφωμένοι άνθρωποι – κυρίως όπου υπήρχε πρόσβαση σε αρχαία χειρόγραφα.
Τα αλληλοδιδακτικά σχολεία στηρίζονταν πάνω σε μια μέθοδο που ήλθε στην Ελλάδα από την Ευρώπη στις αρχές του 19ου αιώνα. Συστηματοποιήθηκε την εποχή του Καποδίστρια από τον Κοκκώνη.
Σύμφωνα με την μέθοδο αυτή, οι «πρωτόσχολοι», οι καλύτεροι δηλαδή μαθητές της τάξης, αναλάμβαναν ρόλο διδασκάλου. Βέβαια δεν ήταν και η καλύτερη μέθοδος. Λίγο πριν καταργηθεί θεωρείται ως «μηχανική διδασκαλία ετέρων παίδων, τυφλών τυφλούς οδηγούντων».
Στην Πορταριά αλληλοδιδάσκαλοι υπήρξαν, σύμφωνα με τον ακούραστο ερευνητή Δαυίδ Αντωνίου, οι Ιωάννης Αλβανός, Θωμάς Γιαννιός και Ιουλία Ρηγοπούλου.
Σε κάποια χωριά λειτούργησαν και τα ελληνικά σχολεία. Σ’ αυτά διδάσκονταν η αρχαία ελληνική γλώσσα. Τέλος λειτούργησαν και κάποια παρθεναγωγεία, σχολεία δηλαδή μόνο για κορίτσια.
Ως προσωπικό του ελληνικού σχολείου της Πορταριάς στα μετεπαναστατικά χρόνια αναφέρονται από τον Δαυίδ Αντωνίου οι : Ιωάννης Χατζηδήμος, ελληνοδιδάσκαλος γ΄ και Ιωάννης Ρ. Αντωνίου, ελληνοδιδάσκαλος β΄.

Οφθαλμός της Θετταλομαγνησίας η Πορταριά.
Στην Πορταριά στα μέσα του 19ου αιώνα λειτουργούν : αλληλοδιδακτικό, παρθεναγωγείο και σχολαρχείο.
Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Δωρόθεος Σχολάριος (1858-1870) διαθέτει ετησίως για τα σχολεία της Πορταριάς ένα υπέρογκο ποσό (5.000 γρόσια, τα μισά από τα χρήματα που διέθετε για όλη τη Μητρόπολη) για την συντήρηση του Παρθεναγωγείου Πορταριάς που ο ίδιος ίδρυσε το 1866.
Την πληροφορία μας δίνει ο δάσκαλος-ερευνητής Ηρακλής Καραγιάννης ο οποίος καταθέτει και την δικαιολογία του Δεσπότη : «Θεωρούμεν την Πορταριά οφθαλμόν της Θετταλομαγνησίας, ως την Δημητριάδα οφθαλμόν της Θεσσαλίας» .
Την προσφορά της Εκκλησίας στην προεπαναστατική περίοδο δεν μπορεί κανείς να την υποτιμήσει. Ο Ν. Μάγνης το 1860 γράφει : «Ο μακαρίτης παπά Χατζ΄ Αθανάσιος ηγούμενος της μονής ταύτης (ενν. Ιωάννου Προδρόμου) μ΄ έλεγεν, ότι το προετοίμαζεν (ενν. μονστήρι), όταν έκαμνε τινάς επιδιορθώσεις, δια γυμνάσιον, αν η πατρίς μας συμπεριλαμβάνετο εις την ολομέλειαν της ελευθέρας Ελλάδος».
Ονόματα δασκάλων του τότε Σχολαρχείου Πορταριάς διασώζει ο Βαγγέλης Σκουβαράς : Κ. Χατζηδήμος, Γ. Γάκης (σχολάρχης), Ν. Νικολαϊδης, Αργ. Κανταρτζής.
Τον πρώτο μετεπαναστατικό χρόνο (1882) λειτουργούν, κατά τον Δαυίδ Αντωνίου στην Πορταριά ένα νηπιαγωγείο με 1 δάσκαλο και 43 μαθητές, ένα δημοτικό με 3 δασκάλους και 178 μαθητές, ένα παρθεναγωγείο με 2 δασκάλους και 165 μαθήτριες, ένα Ελληνικό με 2 δασκάλους και 47 μαθητές. Συνολικά τέσσερα σχολεία με 8 δασκάλους και 433 μαθητές.
Πέμπτη δηλαδή στη σειρά, μετά τον Βόλο, τη Μακρινίτσα, τη Ζαγορά και τον Άνω Βόλο – σε αριθμό μαθητών τουλάχιστον.

Ευεργέτες
Από τα χρόνια αυτά αρχίζουν να εμφανίζονται στην Πορταριά οι ευεργέτες που διαθέτουν δωρεές και κληροδοτήματα στον Δήμο Ορμινίου, αλλά και στην ιδιαίτερη τους πατρίδα (Πορταριά ή Κατηχώρι) για τη δημιουργία και συντήρηση σχολείων.
Οι Αθανασάκηδες, ο πατέρας Αθανάσιος και οι γιοι του Γεώργιος, Δημήτριος και Αλέξιος δημιουργούν και συντηρούν το Αθανασάκειο Νηπιαγωγείο και ο Νικόλαος Τσοποτός το Δημοτικό Σχολείο. Ήδη, από το 1846, ο Δημήτριος Πλατυγένης συντηρεί με την διαθήκη του το Ελληνικό Σχολείο. Αργότερα η Μαριγώ Μελάκη πλούσια μαία, ανεγείρει το Μελάκειο Παρθεναγωγείο. Τέλος, ο Δήμος Ζούλιας ιδρύει με διαθήκη του επαγγελματική σχολή.
Πέραν αυτών εμφανίζονται και οι δωρητές κληροδοτημάτων για υποτρόφους (Σφογγόπουλος) ή φροντίζουν τους άπορους μαθητές (Τσιμώνος, Χαρ. Καραγιάννη, Παν. Βασσάνης).

Πέντε σχολικά ιδρύματα
Ο Ηρακλής Καραγιάννης γράφει σχετικά :
«Το 1882 ο Ν. Πολίτης στην έκθεση του αναφέρει πέντε σχολικά ιδρύματα σε Πορταριά και Κατηχώρι, δίνοντας όμως μια θολή εικόνα της ταυτότητας τους. Με βάση την έκθεση του και στοιχεία του Δήμου Ορμινίου καταλήγουμε στην παρακάτω εκπαιδευτική εικόνα.
Α. Ελληνικό Σχολείο Πορταριάς : Συντηρείται υπό της κοινότητος εκ της δωρεάς Πλατυγένους.
Β. Πλήρες Δημοτικό Σχολείο, το οποίο από το 1883 στεγάζεται στο κτίριο που ανηγέρθη με δαπάνες Ν. Τσοποτού και που κατά την επίσκεψή του ανοικοδομούνταν.
Γ. Παρθεναγωγείο το οποίο είχε ιδρυθεί το 1866 και συντηρούνταν υπό της Κοινότητας.
Δ. Πλήρες Δημοτικό Σχολείο στο Κατηχώρι.
Ε. Νηπιαγωγείο στην Πορταριά σε ιδιόκτητη οικία, κληροδοτηθείσα, στο προαύλιο του Αγίου Νικολάου.
Το 1883 κτίζεται από τον Νικόλαο Τσοποτό διώροφο οίκημα για την στέγαση Σχολείου Αρρένων και Σχολαρχείου.
Στο υπέρθυρο μπορούμε και σήμερα να διαβάσουμε την σχετική επιγραφή του ευεργέτη :
ΝΙΚΟΛΕΩΣ ΤΣΟΠΟΤΟΥ ΜΟΥΣΩΝ ΤΟΔ ΕΔΕΙΜΑΤΟ ΔΩΜΑ
ΦΙΛΤΑΤΗ ΕΚΤΙΝΩΝ ΘΡΕΠΤΑ ΠΑΤΡΙΗ ΠΡΟΦΡΟΝΩΣ
‘833

Μαθητολόγια
Από το 1887 υπάρχουν πλέον επίσημα στοιχεία λειτουργίας (Μαθητολόγια, Γενικός Έλεγχος, Βιβλίο Πιστοποιητικών Σπουδής, Ειδικός Έλεγχος) τόσο του πλήρους Δημοτικού Σχολείου Πορταριάς (δάσκαλος Κωλλάς Νικόλαος) όσο και του Ελληνικού Σχολείου Πορταριάς (βρίσκονται στο Αρχείο του 1ου Γυμνασίου Βόλου).
Στις αρχές του 20ου αιώνα εγγράφονται στο Μαθητολόγιο του Δημοτικού Σχολείου Αρρένων Πορταριάς οι εξής :
• Χαράλαμπος Κοσμάς επάγγελμα πατρός τέκτων
• Γεώργιος Διακουμής εργατικός
• Νικόλαος Κουκουλιός ιχθυοπώλης
• Ιωάννης Τσίντζιας μεταξουργός
• Γεώργιος Σώκος εργατικός
• Νικόλαος Στρατηγόπουλος δημοδιδάσκαλος
• Στέφανος Μιλάνος παντοπώλης
• Νικόλαος Ριζοδήμος κτηματίας
• Νικόλαος Γαλής παντοπώλης
• Νικόλαος Ρεπανάς μεταξουργός
• Ιωάννης Καραθάνος μεταξουργός
• Δημήτριος Καραθάνος μεταξουργός
• Γεώργιος Βικιώτης ράπτης
• Ζήσης Καζαντζής σιδηρουργός
• Αντώνιος Παγωνάρης κτηματίας
• Ιωάννης Χατζηπαρίσσης εργατικός
• Δημήτριος Βούλγαρης καφεπώλης
• Αθανάσιος Καραθάνος μεταξουργός
• Βαΐτσης Καπλάνης εργατικός
• Νικόλαος Καλαποδάς καλαποδάς
• Στέφανος Ανδρίτσος υπάλληλος
• Κωνσταντίνος Πάλλας λεπτουργός
• Αθανάσιος Βικιώτης κτηματίας
• Δημήτριος Χατζηδημητρίου, ορφανός εκ πατρός
• Αντώνης Κλειδωνάρης κλειθροποιός
• Νικόλαος Βαλατσός εργατικός
• Φίλιππος Κασλάρης εργατικός
• Νικόλαος Καπλάνης εργατικός
• Σπυρίδων Καρκαλάς υποδηματοποιός
• Αντώνιος Βαγδούτης, ορφανός εκ πατρός
• Αργύριος Γιαννούκος κτίστης
• Γεώργιος Φιλιππώνης υποδηματοποιός
• Τριαντάφυλλος Τσιαμπλαφέρης εργατικός
• Απόστολος Κορώνης εργατικός
• Τριαντάφυλλος Τσιμπανούλης εργατικός
• Νικόλαος Λάσκος εργατικός

Άλλα ονόματα μαθητών της περιόδου που αναφέραμε :
• Αθανάσιος Χατζηαναγνώστου
• Δημήτριος Κούκος
• Ιωάννης Αλεξίου
• Πανταζής Σούλτσας
• Χαράλαμπος Σαναλέρης
• Ιωάννης Γιακουμής
• Διαμαντής Παπαδιαμάντης (ανηψιός του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη)
• Πατάκος Κωνσταντίνος
• Δημήτριος Τριβελάς του Αθανασίου
• Αθανάσιος Κανάβας
• Νικόλαος Ναουμίδης
• Άγγελος Δρόσος
• Ιωάννης Μούχτης
• Δημ. Ευαγγελινάκης
• Κων/νος Μαρούσος
• Αντ. Ανδρινός
• Αθ. Καλοβάρας
• Κων/νος Πελεκάνος
• Δημ. Παγωνάρης
• Γεώργιος Πανόπουλος
• Φίλιππος Γιαννούκος
• Κωνσταντίνος Διακουμής
• Αντώνιος Τσιμωνίδης
• Ιάσων Κουρελάς
• Κωνσταντίνος Κουρελάς
• Απ. Κοντός
• Αγησίλαος Φέκκας
• Κων/νος Κατράνας
• Αργύριος Μανθογιάννης
• Θεόδωρος Ρουμελιώτης (γιος ιερέα)
• Σπύρος Μιλάνος
• Ιωάννης Καλαποδάς
• Κωνσταντίνος Καλαποδάς
• Ιωάννης Μπάϊλας (εγγονός του Γιαννάκη Μπάιλα του γιατρού)
• Ιωάννης Τσιάντος
• Γεώργιος Δημητριάδης
• Αθ. Καρκαλάς
• Παντελής Μανθογιάννης
• Κωνσταντίνος Πολύχρονος
• Δημήτριος Καρενάς
• Σπύρος Παραγιούτσικος
• Ιωάννης Κούκος
• Νικόλαος Τριανταλής
• Δημήτριος Κατσαρός
• Παντελής Παπανικολάου
• Ιωάννης Κοντός
• Νικόλαος Κωνσταντάς
• Θεόδωρος Τσανόπουλος

Κάποια χαρακτηριστικά, αστεία και σοβαρά:
• Υπάρχει μαθητής για τον οποίο στο επάγγελμα πατρός αναφέρεται το αόμματος.
• Ο Ιωάννης Αντωνίου Μούχτης είναι γιος του παπα-Αντώνη για τον οποίο γράψαμε ήδη.
• Τα επώνυμα πολλών Πορταριτών σημαίνουν και τα επαγγέλματά τους.
• Εμφανίζεται και ο Ζήσης Ζησάκης - επάγγελμα πατρός ιατρός.
• Ο καλύτερος βαθμός είναι 4 με άριστα το 5 (του Θεού;) και η καλύτερη διαγωγή η αρίστη.
• Υπάρχει μαθητής του οποίου η καταγωγή αναφέρεται ως Βλάχος.
• Ο πατέρας του Αδαμάντιου Παπαδιαμάντη, αδελφός του μεγάλου λογοτέχνη μας, υπήρξε γραμματικός, δηλαδή γραμματέας της Κοινότητας Πορταριάς. Πρέπει να πέθανε στην Πορταριά, επειδή η κόρη του που αναγράφεται το 1905 στο Μαθητολόγιο Θηλέων αναφέρεται ως ορφανή.
• Ο Δημ. Μαβρέλης (δεν υπάρχει στον πίνακα μας) υποβαθμίζεται στο Νηπιαγωγείο λόγω … αναστήματος .
• Αναφέρεται κάπου το επάγγελμα του … μάμμου.
• Το 1918 φοιτούν τρεις οθωμανοί ο Αλή Σαμπάχ Εφραίμ, ο Αλή Σελίμ Εφραίμ, ο Αλή Σελίμ Εφραίμ. Τόπος καταγωγής τους τα Γιάννενα.
Στο τέλος του χρόνου συντάσσεται πρακτικό όπου αναφέρονται : ο αριθμός των εγγεγραμμένων, ο αριθμός των φοιτησάντων, ο αριθμός των αποχωρούντων, ο αριθμός των προβιβαζομένων και ο αριθμός των απορριπτομένων.
Ενίοτε αναφέρεται και ο αριθμός όσων μετώκησαν ή πέθαναν.
Ο ερευνητής δάσκαλος Ηρακλής Καραγιάννης γράφει για το πλήρες Δημοτικό Σχολείο ή Σχολείο Αρρένων Πορταριάς.
«Αποτελεί την συνέχεια του αλληλοδιδακτικού σχολείου της προηγούμενης περιόδου. Στεγάσθηκε στο Τσοπότειο Σχολαρχείο. Με βάση το σωζόμενο αρχείο του από το 1887 μπορούμε να προσδιορίσουμε με ακρίβεια την εξέλιξη του καθώς και τους εκπαιδευτικούς που υπηρέτησαν σ’ αυτό.
Από το 1929 συνενώνεται με το Σχολείο Θηλέων και λειτουργεί ως τετρατάξιο και κατόπιν ως τριτάξιο.
Στον Εμπορικό Οδηγό του 1915 φέρονται να υπηρετούν οι Διανελλίδης Δ. (διευθυντής), Κουμπούρης Γ. και Σουλικιάς Θωμάς. Ονόματα που αποθησαυρίζονται από δημοτικά έγγραφα της περιόδου 1904-1914 είναι : Κ.Ιωαννίδης, Διανέλος Τσικρικάς, Σπυρίδων Πρίφτης, Σπυρίδων Παππάς, Νικ.Αλβανός, Ανδρέας Μαχλέρης, Γεώργιος Παπανικολάου, Κ.Αντωνιάδης.
Από το αρχείο του Δημοτικού Σχολείου Πορταριάς, από το 1887 έως το 1900 φέρεται να διευθύνει το σχολείο ο Δ. Ν. Κωλλάς με πλούσια δράση στη συγκέντρωση λαογραφικού υλικού (Λαογραφικό Αρχείο Ακαδημίας Αθηνών - 12 Παραμύθια της Πορταριάς)».
Αυτόν τον Δημήτριο Κωλλά είχαμε βρει να αλληλογραφεί με τον λόγιο μοναχό Ζωσιμά Εσφιγμενίτη για την ακριβή ονομασία του Ορμινίου (Ορμίνιον ή Ορμένιον).

Μελάκειο - Αθανασάκειο
Το 1866 ιδρύθηκε το Παρθεναγωγείον Πορταριάς. Συστεγάσθηκε με το Νηπιαγωγείο Πορταριάς ως το 1902. Η μαία Μαριγώ Μελάκη με δωρεά της έκτισε ένα όμορφο κτίριο για τη στέγαση του – βρίσκονταν στην θέση του σημερινού δεύτερου πάρκινγκ μετά την πλατεία.
Ονόματα διδασκόντων που σώζονται : Ολυμπιάς Δράμεση και Αγγελική Επιφανίου, Σοφία Ζήζουλα, Αθηνά Ζούνη, Αγλαΐα Γιαννούκου, Αικατερίνη Μαγουλάκου, Βιργινία Παπαποστόλου.
Από το 1905 έως το 1907 ανεγείρεται το Αθανασάκειο Νηπιαγωγείο.
Γνωστοί νηπιαγωγοί οι Καλλιόπη Μπράνου και Κάκια Τριανταφύλλου (1915).
Στο Αθανασάκειο Νηπιαγωγείο δέσποσε για περισσότερο από ένα αιώνα η νηπιαγωγός Αντιγόνη Κατσούρα. Η Αντιγόνη Κατσούρα γεννήθηκε στην Πορταριά στα τέλη του 19ου αιώνα. Σπούδασε στο Αρσάκειο για τέσσερα χρόνια και στη συνέχεια διορίσθηκε στο αγαπημένο της χωριό. Από τα χέρια της πέρασαν εκατοντάδες πορταρίτες. Υπήρξε εποχή που φοιτούσαν στις δύο τάξεις του Νηπιαγωγείου 150 παιδιά. Δυναμική, δραστήρια, ιδιόρρυθμη αφιερώθηκε στην Εκπαίδευση ψυχή τε και σώματι. Δεν παντρεύτηκε ποτέ. Ένα δεκαοχτάχρονο «αίσθημα» που είχε την απογοήτευσε τελικά.
Διατηρούσε το σχολείο πεντακάθαρο. Τα πάντα βρίσκονταν σε τάξη. Όταν ο Ιταλός διοικητής ζήτησε να το επιτάξει η Αντιγόνη τον ρώτησε αυστηρά αλλά ευγενικά αν πιστεύει ότι μπορεί ένας τέτοιος χώρος να γίνει στρατώνας. Εκείνος της απάντησε, εξ’ ίσου ευγενικά, ότι είχε απόλυτο δίκαιο και απέσυρε το στρατό του.
Στα δύσκολα χρόνια του Εμφυλίου έσωσε κόσμο από ξυλοδαρμούς όταν καταπράυνε ή φοβέριζε όσους, από την παράταξη που πάντα υποστήριζε, είχαν άγριες διαθέσεις.
Έκανε παρέα με απλούς χωριάτες και με μορφωμένους που επισκέπτονταν το χωριό. Ελευθερόστομη, κέρδιζε τους συνομιλητές της με την ειλικρίνειά της, ό,τι κι αν έλεγε.
Συνταξιοδοτήθηκε στην αρχή της δεκαετίας του ’60. Έκτοτε έζησε στην Πορταριά, κοντά στους αγαπημένους της συντοπίτες. Πέθανε στα 82 της χρόνια.

Σχολή «Πανταζής Ζούλιας» …
Η Επαγγελματική – Οικοκυρική Σχολή Πορταριάς λειτουργεί αρκετά χρόνια ύστερα απ’ την δημοσίευση της διαθήκης του δωρητή Ζούλια (1913) για τον οποίο αναφέρουμε στο κεφάλαιο των ευεργετών – εκεί αναγράφεται και η διαθήκη του.
Στεγάζονταν, στο Αρχοντικό Ζούλια.
Υπάρχουν πληροφορίες για μεταστέγαση της κατά καιρούς και σ’ άλλα οικήματα.
Γνωστή επίσης είναι η περιπέτεια της Σχολής και του Κληροδοτήματος Ζούλια στη μεταξική δικτατορία. Τότε εζητείτο η συγχώνευση του Κληροδοτήματος και η αναστολή της λειτουργίας της Σχολής.
Στην Οικοκυρική Σχολή «Πανταζής Ζούλιας» διδάσκονταν σε πλήρες πρόγραμμα αρκετά μαθήματα οικοκυρικής. Βάση του προγράμματος υπήρξε η οικοτεχνία. Αυτή οδήγησε στη μετατροπή της σε Σχολή Ταπητουργίας Πορταριάς που λειτούργησε ως το 1969.
Υπήρχε σκέψη να μετατραπεί σε γεωπονική σχολή και αυτό προτάθηκε τον καιρό των προβλημάτων σε επιστολή της Κοινότητας Πορταριάς προς τον … «Εθνικόν Κυβερνήτην».
Ο Ηρακλής Καραγιάννης αναφέρει κάποιες πληροφορίες σχετικές με τη σχολή : «Την επέτειο του θανάτου του ιδρυτή οι μαθητές μετέβαιναν και κατέθεταν στεφάνι στο άγαλμα του στην περιοχή Ταξιαρχών της Πορταριάς. Κι ακόμη, συμπληρωματικά, πραγματοποιούνταν στη σχολή δραστηριότητες στα πλαίσια μιας γενικότερης επιμόρφωσης των κατοίκων, όπως αυτή των αγροτοπαίδων όπου μάθαιναν γεωπονικές αρχές και προωθούνταν νέες καλλιέργειες ποικιλιών».

Το σχολαρχείο
Στην Πορταριά λειτούργησε και Ελληνικό Σχολείο το οποίο μετά την Τουρκοκρατία ονομάζεται Σχολαρχείο. Συντηρείται από το Δήμο Ορμινίου.
Το Σχολαρχείο υπάρχει ως το 1929, στη συνέχεια μετατρέπεται σε Ημιγυμνάσιο. Το 1932 σταματάει η λειτουργία του.
Είναι γνωστοί οι ελληνοδιδάσκαλοι Ναυπλιώτης Ι. (σχολάρχης), Νότης και Φοντάνας.
Στην περίοδο που λειτουργούσε ως ημιγυμνάσιο δίδαξε σ’ αυτό ο γνωστός λογοτέχνης Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος (συγγραφέας της «Αστροφεγγιάς», πλήθους δοκιμίων και ποιημάτων). Το 1908 ο Δήμος Ορμινίου κηδεύει δημοτική δαπάνη τον καθηγητή του σχολείου Διομήδη Πετρόπουλο .

Για το Σχολαρχείο Πορταριάς γράφει ο Γιώργος Τσιμπανούλης.
«... Στεγάζονταν στον επάνω όροφο του σημερινού σχολείου. Ανέβαινε κανείς σ’ αυτόν από μια εξωτερική πόρτα που βρίσκονταν στην πίσω (Β.Α.) πλευρά του σχολείου και από εκεί υπήρχε εσωτερική ξύλινη σκάλα που ανέβαινε στον επάνω όροφο. Το Σχολαρχείο είχε τρείς τάξεις. Πρώτη, δεύτερη και τρίτη. Όταν τελείωνες την τρίτη τάξη μπορούσες να δώσεις εξετάσεις για να εισαχθείς στην πρώτη τάξη του τετρατάξιου Γυμνασίου.
Στο Σχολαρχείο Πορταριάς, κατά τα χρόνια 1925 – 1928, υπηρέτησαν οι παρακάτω καθηγητές: Βουγάς, Νικολάου, Κων. Γιαννακόπουλος, ένας καλόγερος, δεν θυμάμαι πως ήταν στο όνομα, ούτε στο επιθετό του, ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, ο γνωστός κατόπιν ανά το Πανελλήνιον κριτικός και λογοτέχνης.
Ο Βουγάς ήτανε πολύ γέρος. Ο Νικολάου νέος, ομορφάνθρωπος, καλοντυμένος, αυστηρός, επιβάλλονταν στους μαθητές.
Το ίδιο κι ο Γιαννακόπουλος. Αυτός παντρεύτηκε πορταρίτισσα, την Άννα Γ. Πετούση και έκαμε σπίτι στην Πορταριά. Είναι κάτω απ’ το σπίτι του Απ. Χατζηαποστόλου και τώρα του Άγγελου Ζαφρατζά. Ο Νικολάου μετατέθηκε στην Αθήνα, μου φαίνεται στο Μαρούσι. Ο Γιαννακόπουλος στο Γυμνάσιο του Βόλου. Ο καλόγερος κατοικούσε στο σχολείο, σ’ ένα δωμάτιο που έβλεπε προς τον Βόλο. Μας έδερνε με την ψυχή του. Είχε μια βέργα και μας είχε μαλακώσει τα χέρια. Όταν χτυπούσε με την βέργα μας πατούσε με τις παντόφλες που φορούσε για να μη φεύγουμε. Δεν τον χωνεύαμε. Τον λέγαμε τραγόπαπα. Θυμάμαι ένα περιστατικό. Ήμασταν στην τρίτη τάξη του Σχολαρχείου. Όταν δίδασκε σε άλλη τάξη μικρότερη, μας υποχρέωνε να καθόμαστε κι εμείς στην τάξη και να παρακολουθούμε το μάθημα. Κάποτε, θέλεις για να τον πεισμώσουμε, θέλεις γιατί το θεωρούσαμε άχρηστο, συμφωνήσαμε ν’ απεργήσουμε τις ώρες αυτές και να φύγουμε απ’ το Σχολείο. Πήγαμε την άλλη μέρα και που σε σφάζει – που σε πονεί. Μόλις μπήκε στην τάξη μας σήκωσε μπροστά όρθιους. Είμασταν εγώ, ο Γιάννης ο Σκλείδης, ο αδελφός του Νίκου Σκλείδη, ο Τρύφων Κριτσίνης, ο Γιώργος Μαρδέλης, ο Δημ. Τράτσας ή Κουτσουνέλης, ο Νίκος Βικιώτης. Στην ίδια τάξη ήταν και κάποιος άλλος, ο Χρήστος Παπαποστόλου ή Ζαμάνης. Αυτός δεν απήργησε. Από δειλία. Σημάδεψε από τότε την μετέπειτα, κατά την Κατοχή, πορεία του . Άρχισε από τον Γιάννη Σκλείδη. Αυτός θεωρήθηκε ως αρχηγός. Ύστερα ήταν ο Τρ. Κριτσίνης. Ύστερα οι άλλοι στη σειρά. Όπως συνήθιζε μας πατούσε στα πόδια με τις παντόφλες του κι άρχισε να μας χτυπάει έναν – έναν, μ’ όλη του τη δύναμη, σα λυσσασμένος. Πόσες ξυλιές φάγαμε…. Μας λύσσαξε στο ξύλο…
Αυτός ο καλόγερος λοιπόν κάποτε, δεν θυμάμαι ποια χρονιά, εξαφανίσθηκε από το χωριό. Χάθηκε, χωρίς να τον πάρει χαμπάρι κανένας. Διαδόθηκαν κατόπιν πολλά για το ποιόν του, καθόλου καθαρό, όπως λέγανε, ότι δεν είχε πτυχίο καθηγητή, ότι κάτι έγραψαν σχετικά μ’ αυτόν οι εφημερίδες, έγιναν αποκαλύψεις και μόλις τις διάβασε αυτός το’ σκασε και χάθηκε. Ο Θωμάς ο δάσκαλος τα πήρε χαμπάρι αυτά και τα έλεγε. Φυσικά, όχι σε μας. Μικρά παιδιά είμασταν. Ποιος μας λογάριαζε; Αλλά και ποιόν ενδιέφεραν;
Το Σχολαρχείο της Πορταριάς καταργήθηκε από το Ημιγυμνάσιο που στεγάσθηκε κι αυτό στον ίδιο όροφο που ήτανε το Σχολαρχείο…»
Ο τελειόφοιτος του Σχολαρχείου Νίκος Σκλείδης θυμάται :
«Εκείνα τα χρόνια υπήρχαν κανόνες … Κανόνες γραμματικής, αριθμητικής, φυσικής … Για να μάθεις το μάθημα έπρεπε να ξέρεις απ’ έξω τον κανόνα. Σήμερα δεν υπάρχουν πια κανόνες για τα παιδιά. Τότε μαθαίναμε τους κανόνες κι όσο να τους μάθουμε τρώγαμε και κάνα-δυο βεργιές. Δεν παθαίναμε τίποτε. Και να σας πω ένα πράγμα … Πριν από χρόνια, όταν ήμουν στην Κοινότητα (εννοεί Κατηχωρίου) έγινε μια … λαδιά στις εκλογές. Κι έπρεπε αμέσως να κάνουμε μια αναφορά. Πήραν οι άλλοι λοιπόν κι έγραψαν στην αρχή της αναφοράς : «Κύριε Ειρηνοδίκα …». Τους το λέω ότι κάνουν λάθος. Όχι έτσι, «Κύριε Ειρηνοδίκη …» να γράψετε τους λέω κι αυτοί επιμένουν στο δικό τους. Τότε τους λέω τον κανόνα : «Την κλητική εις –α έχουν τα λήγοντα εις – ης και τα λήγοντα εις –άρχης, -μέτρης, -τρίβης, -ώνης, -πώλης και –ώνης. Το δε όνομα Δεσπότης εις την κλητική αναβιβάζει τον τόνον». Κι αριθμητικό κανόνα να σας πω; «Το εμβαδόν του κύκλου ισούται με ακτίνα επί 3,14».
Τότε, στο Σχολαρχείο, άλλοι ήθελαν να σπουδάσουν γιατροί, άλλοι πολιτικοί μηχανικοί. Εμένα ο πατέρας μου ήθελε να με κάνει γεωπόνο. Τι να τις κάνω τις σπουδές, του λέω, εγώ, δέκα κιλά ελιές να πουλήσω, θα βγάλω περισσότερα απ’ το μισθό του γεωπόνου. Στην τελευταία τάξη έμεινα μετεξεταστέος στα Γαλλικά. Λέω στον πατέρα μου … Θα σταματήσω … Τι με θέλεις … ξεναγό; Και σταμάτησα. Δεν πήρα πτυχίο.
Στα ελληνικά είχαμε τον κύριο Γιαννακόπουλο. Μας μάθαινε πολύ καλά τη γλώσσα και τις γνώσεις αυτές τις χρησιμοποίησα πολύ καλά, χρόνια ολόκληρα.
Θυμάμαι, όταν κάποιος Νομάρχης μας έβγαλε από το γραφείο του, εμένα και τους συμβούλους μου, πολύ αργότερα, έκανα μια αναφορά στον Υπουργό Λυκουρέζο στον οποίο έγραψα ότι «ο ρηθείς Νομάρχης με απέπεμψε σκαιότατα και είναι τούτο ιταμόν και ανοίκειον δια την θέσιν ήνπερ κατέχει».
Δεν πληρώναμε δίδακτρα. Πληρώναμε όμως τα βιβλία και μάλιστα πανάκριβα. Θυμάμαι ότι την «Ανατομία του Ανθρώπου» την αγόρασα με 7.000 δρχ. Πολλά λεφτά τότε. Δώδεκα λίρες. Εξακόσιες δρχ. είχε τότε η λίρα. Το ίδιο ακριβά ήταν και στα Πανεπιστήμια τα βιβλία. Οι φοιτητές έκαναν απεργία, θυμάμαι τον αδελφό μου, του είχαν σπάσει το κεφάλι. Τραγουδούσαν :
Το Πανεπιστήμιο θα κλείσει βρε παιδιά
Κι ο Λευτέρης θα κρατάει τα κλειδιά
Θα το ενοικιάσουμε να πάρουμε λεφτά
Ν’ αγοράσουμε βιβλία πιο πολλά
Ενοικιάζεται
Κι η Σύνοδος για τους φοιτητές δεν νοιάζεται
Ενοικιάζεται κι η Σύνοδος μαζί.
Δίναμε τότε εξετάσεις και στα δυο εξάμηνα. Κάναμε δυο διαγωνισμούς.
Στο Σχολαρχείο έρχονταν παιδιά, αγόρια και κορίτσια απ’ το Κατηχώρι, την Πορταριά, τις Σταγιάτες και τη Μακρινίτσα. Καμιά τριανταριά. Συνεχίζαμε, σπάνια σταματούσαμε. Αν λείπαμε έρχονταν φύλακας στο σπίτι να ρωτήσει.
Φοβάμαι ότι έχουν αλλάξει πολύ τα πράγματα. Σε λίγο δεν θα μπορούν να μιλούν και να γράφουν οι απόφοιτοι. Ρωτώ τα παιδιά : «Γιατί γιορτάζουμε τους Τρεις Ιεράρχες …» και με κοιτούν μ’ απορία. Ελάχιστοι ξέρουν ότι οι Τρεις Ιεράρχες υπήρξαν μεγάλοι μαθητές στην Αθήνα.
Τους τρεις μεγίστους φωστήρας της τρισηλίου θεότητας ….».

Συρρίκνωση κι Αναβίωση
Στην εισήγηση του που έκανε στην Ημερίδα «Εκπαιδευτικές όψεις του Πηλίου» (Πορταριά 13 Μαΐου 2000) ο Ηρακλής Καραγιάννης δίνει μια εικόνα και των μεταβολών στα εκπαιδευτικά της Πορταριάς στην περίοδο 1940-1999.
«Την τελευταία περίοδο η Εκπαίδευση στην Πορταριά γνωρίζει συρρίκνωση, απόρροια της πληθυσμιακής και οικονομικής μεταβολής που διέρχεται. Την δεκαετία 1940-1999, το τριτάξιο Δημοτικό Σχολείο θα υποβιβαστεί σε διτάξιο (1948 Οικονόμου Ι.,Τσιμπλούλη Μαρία), ενώ το Νηπιαγωγείο λειτουργεί ως μονοτάξιο (Κατσιούρα Αντιγόνη). Την συγκεκριμένη περίοδο (1946-1948) στην Πορταριά φιλοξενείται και το Δημοτικό Σχολείο του ανταρτόπληκτου Κεραμιδίου.
Σημαντικά γεγονότα αυτής της περιόδου, η καταστροφή του Αθανασάκειου Νηπιαγωγείου, κατά τον εμπρησμό της Πορταριάς από τους Γερμανούς καθώς και ενός, μικρού ευτυχώς, τμήματος του αρχείου του δημοτικού Σχολείου. Από τότε το Νηπιαγωγείο θα συστεγασθεί στο κτίριο του Δημοτικού Σχολείου.
Κατά τους σεισμούς (1955) το κτήριο του Δημοτικού Σχολείου θα δοκιμαστεί με αποτέλεσμα να αφαιρεθεί ο όροφος του.
Η πορεία αυτή θα συνεχιστεί μέχρι την δεκαετία 1990-2000 με τον αριθμό των μαθητών μειωμένο και σταθεροποιημένο με μικρές αποκλίσεις στους 25-30 για το Δημοτικό Σχολείο και 7-12 για το Νηπιαγωγείο.
Το 1996 το Δημοτικό Σχολείο θα προβιβαστεί σε τριθέσιο και τον επόμενο χρόνο (1997) σε τετραθέσιο με την συγχώνευση των μονοθέσιων σχολείων Κατηχωρίου και Σταγιατών. Παράλληλα αρχίζει την λειτουργία του ως σχολείου διευρυμένου ωραρίου.
Το 1998 προβιβάζεται σε εξαθέσιο και μεταστεγάζεται στο Αρχοντικό Ζούλια (Μουσείο Πορταριάς) λόγω των εργασιών προσθήκης ορόφου και ανακαίνισης του κτηρίου και των χώρων του. Παράλληλα το Νηπιαγωγείο Πορταριάς μεταστεγάζεται σε ανακαινισμένο οίκημα (δωρεά Γόντικα).
Το 1999 το Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς επιστρέφει στην έδρα του, ανήκοντας όμως στην ομάδα των Πιλοτικών Ολοήμερων Σχολείων (27 στην Ελλάδα) έχοντας 56 (σ.σ. σήμερα φτάνουν τους 130) μαθητές και 16 (σ.σ. σήμερα ξεπερνούν τους 20) μόνιμους, ωρομίσθιους, υπερωριακά εργαζόμενους δασκάλους.
Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέρονταν την τελευταία δεκαετία η συμβολή της Κοινότητας Πορταριάς και του Δήμου Πορταριάς σήμερα, όπως και του Συλλόγου Γονέων που ιδρύθηκε το 1978 στην σημερινή εικόνα της Εκπαίδευσης στην Πορταριά».
Αλλά από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν συντελεσθεί αλλαγές επί τω βελτίω : Τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου, , εγγράφονται από την ευρύτερη περιοχή, επιλέγοντας ένα σχολείο πειραματικό με αρκετά εργαστήρια, μικρά τμήματα, δασκάλους με όρεξη στη δουλειά τους και αγάπη για τα παιδιά.
Στο Δημοτικό Σχολείο γίνονται Ημερίδες και Συνέδρια – ορισμένα, όπως το Συμπόσιο Πληροφορικής, έχουν πλέον καθιερωθεί.
Επίσης πολύ καλή δουλειά γίνεται στο Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών όπου οι κυρίες Μαρία Βούλγαρη, Αποστολία Σκλείδη και Μαρία Μπέζου μαθαίνουν (παίζοντας) στα παιδιά που θέλουν να αξιοποιήσουν τον ελεύθερο χρόνο τους.


Η Ιστορία από πηγές.
ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΔΗΜΟΥ ΟΡΜΙΝΙΟΥ – ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΠΟΡΤΑΡΙΑΣ

►Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς
Προς τον κ. Πρόεδρον της Κοινότητας Πορταριάς
Ενταύθα

Έχομεν την τιμήν να γνωρίσωμεν υμίν ότι αύριον Κυριακήν 17ην τρέχοντος και ώραν 10 π.μ. και μετά την θείαν λειτουργίαν, τελείται εν τω σχολείω ημών σχολική εορτή επί τη λήξει των μαθημάτων και παρακαλούμεν όπως, ευαρεστούμενοι, τιμήσητε δια της παρουσίας υμών μετά του υφ’ υμών Συμβουλίου.
Εν Πορταριά τη 15 Ιουνίου 1934
Ο διευθυντής του Σχολείου
Θωμάς Σουλικιάς

►Ο Γεν. Επιθεωρητής της Δ΄
ΕΚΠ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ
Εν Βόλω τη 15 Φεβρουαρίου 1934

Προς τον κ. Πρόεδρον της Κοινότητας Πορταριάς

Έχομεν την τιμήν να παρακαλέσωμεν υμάς κατόπιν της υπ’ αριθ. 5512 διαταγής του Υπουργείου Θρησκευμάτων και Παιδείας όπως γνωρίσητε ημίν εάν υπό της διευθύντριας Μαριγώς Μηλάκη έχη συνταχθεί συμβόλαιον δωρεάς προς την Κοινότηταν Πορταριάς του οικήματος όπου πρότερον εστεγάζετο το καταργηθέν Ημιγυμνάσιον, εν καταφατική δε περιπτώσει αποστείλητε ημίν και αντίγραφον τούτου κεκυρωμένον εφ’ απλού χάρτου.


►Υπουργείον Θρησκευμάτων και Παιδείας
Τμήμα Τεχνικών Υπηρεσιών

Εν Αθήναις τη 27 Ιουλίου 1936
Προς
τον κ. Γενικόν Επιθεωρητήν της Δ΄ Εκπαιδευτικής Περιφέρειας – Βόλου

Εις απάντησιν της υπ’ αριθ. 1178 ε.ε. υμετέρας αναφοράς γνωρίζομεν υμίν ότι συμφώνως τω άρθρω 5 του Ν.Δ. της 21/4/26 «περί ανεγέρσεως διδακτηρίων εν Αθήναις και Σχολών Επαγγελματικής Εκπαιδεύσεως» και τη παραγράφω 6 του άρθρου 22 του νόμου 5019 «περί ιδρύσεως σχολικών ταμείων και σχολικών εφορειών» το Μηλάκειον διδακτήριον ανήκει κατά πλήρη κυριότητα εις την σχολικήν εφορείαν Πορταριάς. Η προς την Κοινότητα παραχώρησις τούτου θα ήτο δυνατή μόνον επί τη βάσει του άρθρου 57 του νόμου 5341, ούτινος όμως αι προϋποθέσεις δεν συντρέχουσιν άπασαι επί του προκειμένου.
Ο υπουργός

Γ.Λογοθέτης


Βόλος 15 Ιουνίου 1936
Προς:
Τον κ. Πρόεδρο της Κοινότητας Πορταριάς

Συμφώνως τη υπ’ αριθ. 28735 Διαταγή του Υπουργείου Παιδείας «όπως αι σχολικαί εφορείαι απευθυνθούν και ζητήσουν την αρωγήν των κ. κ. Δημάρχων και Προέδρων των Κοινοτήτων δια την προμήθειαν μορφωτικού κινηματογράφου,καθ’ όσον το κράτος αδυνατεί επί του παρόντος να συντελέση πλήρως είς του δια του μορφωτικού κινηματογράφου επιδιωκόμενου σκοπού».
Έχομεν την τιμήν να παρακαλέσωμεν όπως ευαρεστούμενοι διαθέσητε εκ της υφ’ υμάς Κοινότητος ανάλογον χρηματικόν ποσόν υπέρ του σχολικού ταμείου του εντάυθα Γυμνασίου Αρρένων δια την αγοράν του απαραίτητου διδακτικού μέσου, διά την προμήθειαν του οποίου απαιτείται χρηματικόν ποσόν 50000 δραχμών, το οποίον ποσόν δεν δύναται να διαθέση εξ’ ολοκλήρου η σχολική εφορεία.
Ευελπιστούντες ότι θα τύχωμεν της προσηκούσης χρηματικής αρωγής, εκφράζομεν απείρους ευχαριστίας.


Μετ’ εξαιρετικής τιμής

Πρόεδρος της σχολικής εφορ.του Γυμνασίου αρρένων Βόλου.
(υπογραφή δυσανάγνωστη)





ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Εν Πορταριά τη 23 Μαΐου 1936
ΔΗΜΟΤΙΚΟΝ ΣΧΟΛΕΙΟΝ ΠΟΡΤΑΡΙΑΣ
Αριθ. Πρωτ. 90
Προς
Τον Κον προέδρον της Κοινότητας Πορταριάς Ενταύθα


Έχομεν την τιμήν να γνωρίσουμε υμίν, ότι αύριον Κυριακή 24 τρέχοντος και ώραν 5 μμ. τελούνται αι γυμναστικαί επιδείξεις των μαθητών και μαθητριών του σχολείου μας εις την πλατείαν Ταξιαρχών (στάδιο) και παρακαλούμεν όπως ευαρεστούμενοι, τιμήσητε ταύτας δια της παρουσίας υμών μετά του υφ’ υμάς Συμβουλίου.
Ο Διευθυντής του Σχολείου




ΔΗΜΟΤΙΚΟΝ ΣΧΟΛΕΙΟΝ ΠΟΡΤΑΡΙΑΣ
Αριθ. Πρωτ. Δ.Υ.
ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΠΟΡΤΑΡΙΑΣ Εν Πορταριά τη 8ην Δεκεμβρίου 1938
ΒΟΛΟΥ
Προς
Τον κ. Πρόεδρον της Κοινότητος Πορταριάς
Ενταύθα


Έχω την τιμήν να γνωρίσω υμίν ότι κατόπιν της υπ’ αριθ. 137 εγκυκλίου 2ου Υπουργείου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας, πρέπει να οργανωθή ομάς σκαπανέων εκ των μαθητών των τριών ανωτέρων τάξεων του Σχολείου. Επειδή δε ως γνωστόν οι μαθηταί είναι άποροι και δεν δύνανται να διαθέσουν μηδέ το ελάχιστον χρηματικόν ποσόν διά στολήν, παρακαλώ υμάς όπως ψηφίσετε εις βάρος του προϋπολογισμού της Κοινότητας χρηματικόν ποσόν εξ οκτω (αριθ. 8.000) χιλιάδων δραχμών διά την κατασκευήν 36 στολών σκαπανέων.



Ο Διευθυντής του Σχολείου


Εν Πορταριά 12 Μαρτίου 1941
Προς
Τον κ. Πρόεδρον της Κοινότητας Πορταριάς
Ενταύθα


Έχομεν την τιμήν, εις απάντησιν του υπ’ αριθ. 273/10-3-1941 υμετέρου εγγράφου να γνωρίσωμεν υμίν ότι παραχωρούμεν μιαν των αιθουσών του κάτω πατώματος του υφ’ υμάς Σχολείον διά τη προσωρινή στέγασιν του Φυλακείου χωρ/κής Πορταριάς, προκειμένου να εκκενωθεί το Μηλάκειον Παρθεναγωγείον δια τας εργασίας της Ε.Ο.Ν.

Ο Πρόεδρος της Σχολικής Εφορείας